POGORSZEWO

HISTORIA, PRZYRODA, OBRZĘDY (Źródło: Album "Gmina Nowa Wieś Lęborska", Wydawnictwo Bernardinum, ISBN 978-83-8127-693-1)

Historia
Najstarsze, znane wzmianki pochodzą z lat 1340 i 1363, kiedy nazwę tej miejscowości zapisano w formie „Pogrischow”. Analogicznie pisze się ją w lęborskim akcie sądowym z roku 1400. Poprawnie wieś powinna nazywać się Pogórzów lub Pogorzewo od „góry” (wzgórze), na której jest usytuowana. Informacja z roku 1340 pochodzi z dokumentu opisującego granice Pogorszewa z Redkowicami. Właścicielem Pogorszewa był wówczas Sobiesław. W roku 1596 pisze się o Wielkim i Małym Pogorszewie, być może o dwóch częściach dzisiejszego Pogorszewa. W roku 1353 komtur gdański Giselbrecht von Dudelsheim nadaje Pogorszewo Wojciechowi Przenowi, który otrzymał połowę Pogorszewa z 21 włókami ziemi uprawnej i łąkami na prawach magdeburskich (prawo czynszowe). Dotychczas posiadłość pozostawała na prawie polskim (z daniną w naturze). Posiadaczem drugiej połowy Pogorszewa był w owym czasie Jaśko (Jesko). Podział taki przetrwał do roku 1800. W rejestrach dziesięcin, w roku 1402, odróżnia się Pogorszewo i „inne Pogorszewo”  (prawdopodobnie – Małe i Wielkie). Pierwsze z nich posiadało 4,5 włók podwójnych, drugie 3 włóki podwójne. To drugie w roku 1437 było nadal na prawie polskim. W wielkim Pogorszewie właścicielami byli: Przenowie (Pierzchowie), później kolejno: Janowicze, Natzmerowie, Czapscy (od roku 1739) i von der Ostenowie – do roku 1945. W Małym Pogorszewie władali Sadzikowie (Setzkes) już przed rokiem 1575 aż do roku 1696, kiedy posiadłość była bardzo zadłużona. W roku 1696 ci ostatni sprzedali je gdańszczaninowi  Janowi Weinberkowi, który – jako mieszczanin – nie mogąc zapewne dzierżyć posiadłości szlacheckiej – odsprzedał je rodzinie Słuchowskich (von Schlochow). Od roku 1749 w Małym Pogorszewie występuje ród Sarbskich – majora Sarbskiego i jego potomków. Jeszcze w roku 1784 był tu podporucznik Jerzy Wilhelm Sarbski, ożeniony z Zofią Henryką  Sarbską. W tym czasie w Wielkim Pogorszewie występują bracia Marcin Augustyn oraz Henryk Aleksander Czapscy. W roku 1911 do Pogorszewa należał folwark Darżkowo (wzmiankowane już w dokumencie z roku 1784) oraz Bącznica (Gillmannschof) – dotychczasowe gospodarstwo chłopskie nabyte przez Juliusza von der Ostena w roku 1861. W tym samym roku Pogorszewo było okręgiem folwarcznym o powierzchni 860 ha z 288 mieszkańcami i należało do wójtostwa Janowice.

Zabytki
murowana obora z roku 1844; stała tu jeszcze w latach sześćdziesiątych XX wieku.

Sołtys: Małgorzata Wyrwał, tel. 697 483 034,
Aleksandra Wyrwał, Katarzyna Krauza, Magdalena Czechowicz, Andrzej Florczyk

Wykaz ostatnich inwestycji realizowanych w sołectwie: