MOSTY

HISTORIA, PRZYRODA, OBRZĘDY (Źródło: Album "Gmina Nowa Wieś Lęborska", Wydawnictwo Bernardinum, ISBN 978-83-8127-693-1)

Historia
Mosty (niemiecka nazwa Brück) należy do osad powstałych w okresie II połowy XVIII wieku do końca XIX wieku. Miejscowość ta powstała wszakże zapewne po roku 1824, kiedy  poczęto usypywać w pradolinie Łeby groblę, po której szła nowa droga do Gdańska. Całą drogę Gdańsk–Słupsk budowano lub przebudowano do roku 1830. Niemiecka nazwa pochodziła jednak od grobli (Brück), a nie od mostu (Brücke). Okolicznościami sprzyjającymi powstaniu tu nowej osady były: bliskość miasta Lęborka, warunkująca zbyt płodów rolnych i korzystanie z wszystkich pożytków miejskich, żyzność zmeliorowanej pradoliny Łeby, usytuowanie przy ważnym, o ulepszonej nawierzchni szlaku komunikacyjnym Gdańsk – Szczecin. Trudno znaleźć dokument wskazujący dokładną datę powstania tego podmiejskiego osiedla. Jeszcze w roku 1876 teren ten należał do Lubowidza i pozostawał niemal niezabudowany. Ziemie, na których usytuowane są Mosty, należały niegdyś do rolnika Kosa (Koss) z Lubowidza. Około lat czterdziestych XIX wieku przeniósł on tu swą zagrodę. Nowe gospodarstwa powstały przez podział spadku. Dopiero od roku 1920 intensywniej rozwija się tu osadnictwo. Na dotychczasowych parcelach chłopskich powstają nowe domy, częściowo też na ziemiach innych rolników z Lubowidza.

Zabytki
Osada powstała w XIX wieku po zbudowaniu w latach 1824-1830 tędy bitego traktu. Najstarsze budynki pochodzą zatem z XIX wieku:

  • nr 49 mieszkalny budynek ryglowy, wypełniany gliną, przebudowany,
  • nr 90 – dom o analogicznej budowie, lecz z dachem naczółkowo-dymnikowym,
  • stodoła na posesji nr 49, ryglowa, odpowiadająca budową stosowanym na Pomorzu budowlom bramnym.

Przyroda
W następstwie melioracji, w tej części pradoliny nie zachowały się cenniejsze zespoły roślinne. Lasy pojawiają się dopiero na północnym i południowym brzegu pradoliny Łeby, tworząc jej malownicze obramowanie. Z pobliskiego północnego jej brzegu rozpościera się piękny widok na pradolinę i Mosty. Nie ma tu też pomników przyrody.

Sołtys: Mariola Wiśniewska, tel. 515 075 829,
Jerzy Dziedziński, Daniel Kowalski, Beata Gaffka, Henryk Dąbrowski, Jan Kreffta, Ludwika Darznik, Mirosława Chojnacka, Monika Miotk, Stanisław Wojciechowski.

Wykaz ostatnich inwestycji realizowanych w sołectwie: